Juridisch Geneuzel

#12 - Staken: boodschappen doen zonder portemonnee, Lady Gaga, rechtmatigheid en breken van staking met Agnes Akkerman en Zakaria Boufangacha

Werknemers van een supermarktketen maken files in de supermarkt, hotelpersoneel zingt in de lobby ‘Boycott this hotel’ en medewerkers van Air France scheuren de hemden van het lijf van twee directeuren. Mag dit? Wat is staken eigenlijk? Wanneer is een staking rechtmatig? Wat kan een werkgever doen om een staking te breken? Wat is de relatie tussen staken en de tevredenheid van werknemers? Wanneer is volgens de vakbond het kantelpunt om te gaan staken bereikt? En moet je als werknemer bang zijn ontslagen te worden als je meedoet met een staking? Inbellers: Agnes Akkerman (hoogleraar Regulation of Labour UvA) en Zakaria Boufangacha (coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid en vicevoorzitter van FNV).
Volgorde van deze aflevering 
(0:50) - werknemers die een supermarkt op stelten zetten
(2:12) - wat is staken?
(3:50) - redenen voor staking
(4:33) - Agnes Akkerman (hoogleraar Regulation of Labour Universiteit van Amsterdam) over de verhouding tussen het aantal stakingen in Nederland en de tevredenheid van werknemers
(09:05) - waar de rechter naar kijkt bij het beoordelen van een staking
(10:24) - wettelijke uitzonderingen bij staken
(12:35) - Zakaria Boufangacha (coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid en vicevoorzitter van FNV) over hoe FNV bepaalt wanneer het kantelpunt is bereikt om over te gaan tot collectieve actie
(15:12) - wat een werkgever kan doen tegen stakingen
(16:35) - aandacht voor het boek Wikken & Wegen van De Brauw
(17:10) - tip van de aflevering
Vindplaatsen 
Video’s – Flashmob Boycott this hotel– Directeuren Air France op de vlucht
Statistieken – Cijfers werkstakingen
Toetsingskader collectieve actie – Art. 6 lid 4 ESH– Art. G ESH– HR 30 mei 1986, ECLI:NL:HR:1986:AC9402 (NS)– HR 11 november 1994, ECLI:NL:HR:1994:ZC1529 (Haven Rotterdam)– HR 31 oktober 2014, ECLI:NL:HR:2014:3077 (Enerco)– HR 19 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1687 (Amsta)
Mogelijkheden werkgever staking te breken – Defensieve uitsluiting: Rb. Middelburg 3 februari 2011, ECLI:NL:RBMID:2011:BP3014– HR 19 juli 2019, ECLI:NL:HR:2019:1245 (VNV/EasyJet)– Onderkruipersverbod (art. 10 Waadi)
Gevolgen stakende werknemer – Wel of geen loon: HR 7 mei 1976, ECLI:NL:HR:1976:AB9771 (Wielemaker/De Schelde)– Wel of geen disciplinaire maatregelen: HR 22 april 1988, ECLI:NL:HR:1988:AD0285

#11 - Privacy op de werkvloer: social media, monitoring, James Bond en vaccinatiebewijs met Vita Zwaan en Danny Vesters

Privacykwesties op de werkvloer zijn spannender dan ooit. Mag een werkgever een sollicitant screenen op social media of een werknemer volgen? Is er een verschil tussen Facebook, Instagram en LinkedIn? Wat kan een werknemer doen als zijn privacy mogelijk wordt geschonden? Hoe zit het met computersoftware om werknemers te monitoren, zoals inlog- en uitlogsystemen? Is het als werkgever toegestaan e-mails van werknemers te lezen? En wat te denken van het vragen naar en laten tonen van een vaccinatiebewijs? Inbellers: Vita Zwaan (senior counsel bij bureau Brandeis) en Danny Vesters (advocaat bij Boontje Advocaten).
Volgorde van deze aflevering 
(0:49) - werknemer die lekker staat te roken bij een tankstation
(2:08) - waar je aan moet denken bij privacy op de werkvloer
(5:30) - privacy van sollicitanten en werknemers
(7:30) - Vita Zwaan (senior counsel bij bureau Brandeis) over wat je als werknemer kan doen als hij klachten heeft over de privacy op de werkvloer
(10:00) - wat de Autoriteit Persoonsgegevens kan doen bij een klacht van een werknemer
(11:55) - meelezen in de mail van een werknemer door de werkgever
(13:30) - geheime camera's op de werkvloer
(16:00) - werkgevers waar je op een James Bond achtige wijze naar binnen moet
(17:15) - Danny Vesters (advocaat bij Boontje Advocaten) over dé vaccinatievraag aan werknemers door werkgevers
(23:20) - aandacht voor het minimale budget van de Autoriteit Persoonsgegevens
(24:10) - tip van de aflevering
Vindplaatsen 
Raar verhaal– Hof Arnhem-Leeuwarden 12 september 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:8170.
Recht op privéleven– EHRM 16 december 1992, ECLI:NL:XX:1992:AD1800 (Niemietz/Duitsland)– EHRM 25 juni 1997, ECLI:NL:XX:1997:AD5858 (Halford/Verenigd Koninkrijk)– EHRM 3 april 2007, ECLI:CE:ECHR:2007:0403JUD006261700 (Copland/Verenigd Koninkrijk)
Verwerkingsgrondslagen– Algemene verwerkingsgrondslag (art. 5 en 6 AVG)– Uitzonderingen verwerking bijzondere persoonsgegevens (art. 9 lid 2 AVG jo. 22-31 UAVG)
Inbreuk op privacy – Schadevergoeding (art. 82 AVG)
Cameratoezicht en waarheidsvinding – HR 8 februari 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0500– HR 18 april 2014, ECLI:NL:HR:2014:942– EHRM 19 oktober 2019, ECLI:CE:ECHR:2019:1017JUD000187413 (López Ribalda/Spanje)
Biometrie – Mogelijkheid tot verwerking biometrische gegevens (art. 29 UAVG)

#10 - Thuiswerken: het recht op thuiswerken, de zorgplicht van de werkgever en gratis koffie met Marlies Vegter en Yannick Griep

De coronacrisis zorgde voor de definitieve doorbraak van thuiswerken, of is dit een tijdelijk fenomeen? Heeft de werknemer het recht om thuis te werken? Kan een werkgever thuiswerken verplichten? Hoe zit het met de zorgplicht van de werkgever ten aanzien van een ergonomische thuiswerkplek en de werkdruk? Wie draagt de kosten? En is thuiswerken eigenlijk wel een goed idee? Inbellers: Marlies Vegter (universitair docent UvA) en Yannick Griep (universitair docent RU). 
Volgorde van deze aflevering 
(0:50) - werknemer die lekker aan het hoesten is op werk
(3:38) - thuiswerken in de wet
(5:35) - over het wetsvoorstel 'Werken waar je wil'
(6:37) - Marlies Vegter (universitair docent Universiteit van Amsterdam) over het wetsvoorstel 'Werken waar je wil'
(8:50) - werken vanuit Italië
(11:30) - de condities van de thuiswerkplek
(17:50) - Yannick Griep (universitair docent Radboud Universiteit) over omgaan met de uitdagingen van thuiswerken
(23:15) - aandacht voor open hiring
(24:30) - tip van de aflevering
Vindplaatsen 
Raar verhaal– Rb. Rotterdam 6 augustus 2021, ECLI:NL:RBROT:2021:7670 
Recht op thuiswerken – Art. 2 Wet flexibel werken – Wetsvoorstel ‘Werken waar je wil’– Kritische reactie M.S.A. Vegter, ‘Werken waar je wil(t)’, TAC 2021/1.
Zorgplicht bij thuiswerken– Verlichte arbo-regime bij thuiswerken (art. 1.47 Arbeidsomstandighedenbesluit)– Beeldschermwerk (afdeling 5.1 Arboregeling)– Bureau en stoel (art. 1.47 lid 2 jo. 5.4 Arbeidsomstandighedenbesluit)– Risico-inventarisatie en -evaluatie (art. 5 Arbeidsomstandighedenwet)– Zaak over RSI-klachten (Hof Amsterdam 7 september 2006, ECLI:Nl:GHAMS:2006:AZ5431)– Belastingvrij aanschaffen van goederen (art. 31a Wet op de loonbelasting 1964) – Werkdruk (art. 2.15 Arbeidsomstandighedenbesluit) 
Graag aandacht voor – Open hiring
Tip van de aflevering– Instemming ondernemingsraad (art. 27 WOR)– Instemming personeelsvertegenwoordiging(art. 35c WOR)

#9 - Het sollicitatieproces: liegen, bedriegen en discrimineren met Robin Kötter en Irene Asscher-Vonk

Solliciteren is voor veel mensen een vermoeiende en spannende activiteit. Mag je je cv rooskleuriger maken dan deze is? Is liegen over je arbeidsverleden toegestaan? Mag een assessment onderdeel zijn van het sollicitatieproces? Is een startersfunctie onderscheid naar leeftijd? Kan een hoofddoek op de werkvloer worden verboden? Van Catch me if you can-taferelen tot discriminerende werkgevers. Inbellers: Robin Kötter (advocaat) en Irene Asscher-Vonk (emeritus-hoogleraar sociaal recht). 
Volgorde van deze aflevering 
(0:55) - werknemer die de boel bij elkaar liegt
(3:00) - gevolgen van grensgevallen, zoals zeggen dat je ergens langer hebt gewerkt
(5:23) - welke vragen mogen er niet worden gesteld tijdens een sollicitatie?
(8:40) - Robin Kötter (advocaat bij Kötter Advocatuur) over de rechtspositie van de sollicitant
(11:44) - precontractuele fase van de sollicitatieprocedure
(12:10) - discriminatie bij sollicitatie
(17:40) - Irene Asscher-Vonk (emeritus-hoogleraar sociaal recht) over discriminatie bij sollicitaties
(23:20) - aandacht voor
(24:10) - tip van de aflevering
Vindplaatsen 
Raar verhaal– HR 7 februari 2020, ECLI:NL:HR:2020:213
Mogelijke gevolgen liegen op cv of tijdens sollicitatiegesprek– Ontslag op staande voet (art. 7:677 jo 7:678 lid 2 sub a-b BW)– Ontbinding wegens verwijtbaar handelen (art. 7:669 lid 3 sub e BW)– Uitzondering loondoorbetalingsverplichting (art. 7:629 lid 3 sub a BW)– Zaak boekhouder: HR 11 mei 2001, ECLI:NL:HR:2001:AB1559
Medische keuring– Art. 4 WMK
Discriminatie– Artikel 7:646-649 BW– Algemene wet gelijke behandeling– Wet gelijke behandeling mannen en vrouwen– Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte– Hoofddoek: HvJ EU 15 juli 2021, ECLI:EU:C-2021:594, C-804/18 en C-314/19 (IX/WABE eV en MH Müller Handels GmbH/MJ)– Hoofddoek: HvJ EU 14 maart 2017, ECLI:EU:C:2017:203, C-157/15 (Achbita)
Gelijke arbeid gelijk loon– HR 8 april 1994, ECLI:NL:HR:1994:ZC1322 (Afga/Schoolderman)– HR 30 januari 2004, ECLI:NL:HR:2004:AM2312 (Parallel Entry/KLM)

#8 - De uitzendrelatie: het verlichte regime, de inlenersbeloning en de toekomst van uitzenden met Ton Wilthagen en Johan Zwemmer

De uitzendrelatie is al geruime tijd onderwerp van discussie: waar komt uitzendwerk eigenlijk vandaan? Welke kant gaat het op? Hoe werkt het verlichte regime? Wat zijn de rechten van de uitzendkracht? Wat is de rol van de Uitzend-cao? En is er te veel flexibiliteit? Inbellers: Ton Wilthagen (hoogleraar arbeidsmarkt TU) en Johan Zwemmer (advocaat en universitair docent UvA).
Volgorde van deze aflevering 
(0:50) - raadsel over uitzenden
(2:15) - uitzendrelatie
(5:07) - Ton Wilthagen (hoogleraar arbeidsmarkt Tilburg University) over het ontstaan en de toekomst van uitzendwerk
(7:36) - redenen om uitzendwerk in te zetten
(8:32) - het fasensysteem
(12:40) - Johan Zwemmer (advocaat en universitair docent Universiteit van Amsterdam) over het uitzendbeding bij een zieke uitzendkracht
(16:36) - salaris van uitzendkrachten
(19:36) - aandacht voor
(21:22) - tip van de aflevering
Vindplaatsen 
Raar verhaal– Aanbevelingen Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten (Commissie-Roemer)
De uitzendovereenkomst – Art. 7:690 BW– HR 4 november 2016, ECLI:NL:HR:2016:2357 (Care4Care)
Payrollovereenkomst – Art. 7:692-692a BW
Rapport driehoeksrelaties – ‘Driehoeksrelaties. De relatie met de Waadi en Wfz’
Sociaal akkoord – ‘Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving’
Rapport Commissie Regulering van Werk (Commissie-Borstlap)– Eindrapport ‘In wat voor land willen wij werken?’
Verlichte regime – Art. 7:691 BW
Uitspraak Johan Zwemmer – Hof Den Haag 17 maart 2020, ECLI:NL:GHDHA:2020:460
Uitzend-cao – ABU-cao – NBBU-cao 
Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs– Gelijkebehandelingsnorm (art. 8 Waadi)– Verbod tegenprestatie uitzendkracht (art. 9 Waadi)– Belemmeringsverbod (art. 9a Waadi)– Onderkruipersverbod (art. 10 Waadi)
Graag aandacht voor – Tips om ongestoord op vakantie te gaan

#7 - De zieke werknemer: loondoorbetaling, re-integratie en ziek uit dienst met Marlies Vegter en Niels Jansen

Er is veel te doen over de zieke werknemer: hoe zit het precies met de loondoorbetaling? Kan de werkgever voorwaarden stellen aan deze betaling? Wat wordt van de werkgever en werknemer verwacht in het kader van re-integratie? En onder welke omstandigheden kan een werknemer ziek uit dienst gaan en wat zijn hiervan de (financiële) gevolgen? Inbellers: Marlies Vegter (universitair docent UvA) en Niels Jansen (universitair docent UvA).
Volgorde van deze aflevering 
(0:55) - werknemer die met slechte knieën een marathon gaat rennen
(2:40) - drempel voor ziekmelding vervaagt
(4:00) - rechten van werknemers bij ziekte
(6:10) - uitsluitingsgronden bij loondoorbetaling
(8:19) - Marlies Vegter (universitair docent Universiteit van Amsterdam) over waar de werkgever en de werknemer op moeten letten als zij een re-integratietraject starten
(11:05) - langdurige re-integratietrajecten
(14:57) - Niels Jansen (universitair docent Universiteit van Amsterdam) over de langdurig zieke werknemer die kort na zijn herstel weer ziek wordt
(20:45) - ontslag bij ziekte
(23:45) - aandacht voor
(24:40) - tip van de aflevering
Vindplaatsen 
Raar verhaal– Rb. Noord-Nederland 20 september 2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:5613
Loondoorbetalingsverplichting – Art. 7:629 BW – HR 22 juni 2018, ECLI:NL:HR:2018:976 (Pontmeyer)– HR 14 maart 2008, ECLI:NL:HR:2008:BC6699 (Zutekouw/Van Oort)– HR 30 september 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ8134 (Kummeling/Oskam)
Re-integratie – Deskundigenoordeel: art. 7:629a BW, art. 76a lid 1 ZW en art. 32 Wet SUWI– Second opinion: art. 14 lid 2 sub g Arbowet en art. 2.14d Arbobesluit– Verplichtingen van de werkgever: art. 7:658a BW– Verplichtingen van de werknemer: art. 7:660a BW– Loonopschorting: art. 7:629 lid 6 jo. lid 7 BW– Loonstop: art. 7:629 lid 3 jo. lid 7 BW– HR 6 juni 2014, ECLI:NL:HR:2014:1341 (CSU personeel)– Loonsanctie: art. 7:629 lid 11 BW en art. 25 lid 9 Wet WIA
Ontslag – Ontslaggrond: art. 7:669 lid 3 sub b BW– Opzegverbod: art. 7:670 lid 1 BW– HR 8 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1734 (Xella)
Graag aandacht voor – Commissie Regulering van Werk (Commissie-Borstlap), ‘In wat voor land willen wij werken?’, p. 36 en 65

#6 - Concurrentiebeding: boetes, overstappende werknemers en uitkomen onder het beding met Kilian Wawoe en Hans Kamerbeek

Is het concurrentiebeding dood en begraven of levendiger dan ooit? Waarom wisselen mensen eigenlijk van baan? Wanneer is een concurrentiebeding geldig? Hoe kom je er als werknemer van af? En hoe zit het bij uitzendkrachten en zzp’ers? Inbellers: Kilian Wawoe (consultant personeelszaken en docent HRM VU) en Hans Kamerbeek (advocaat bij Kamerbeek Advocaten).
Volgorde van deze aflevering 
(0:50) - werknemer die een flinke boete krijgt
(2:25) - wat is een concurrentiebeding
(3:20) - verschil tussen relatiebeding en concurrentiebeding
(3:50) - Kilian Wawoe (consultant personeelszaken en docent HRM Vrije Universiteit) over de vraag waarom mensen van baan wisselen en of dit vaak gebeurt binnen dezelfde branche
(6:40) - concurrentiebeding in een overeenkomst
(10:15) - Hans Kamerbeek (advocaat bij Kamerbeek Advocaten) over de vraag wat een werknemer kan doen als hij onder een concurrentiebeding wil uitkomen
(14:50) - concurrentiebeding bij promotie, ontslag, uitzendkrachten en zpp'ers
(19:30) - aandacht voor
(20:30) - tip van de aflevering
(21:24) - luistervraag
Vindplaatsen 
Raar verhaal– Rb. Rotterdam 16 april 2021, ECLI:NL:RBROT:2021:3246
Relatiebeding – HR 3 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:364
Geldigheid concurrentiebeding – Art. 7:653 BW– HR 28 maart 2008, ECLI:NL:HR:2008:BC0384 (Philips/Oostendrop)– HR 3 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:364– Hof Arnhem-Leeuwarden 24 september 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:7739
Zwaarder drukken – HR 9 maart 1979, ECLI:NL:HR:1979:AC0770 (Brabant/Van Uffelen)– HR 5 januari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ2221 (AVM Accountants/Spaan)– Monteur tot verkoper binnendienst: Hof Arnhem 5 juni 2012, ECLI:NL:GHARN:2012:BX0494– Magazijnmedewerker tot accountmanager: Hof ’s-Hertogenbosch 9 februari 2021, ECLI:NL:GHSHE:2021:358
Uitzendkrachten – Art. 9a Waadi
Luistervraag – Voorstel: Kamerstukken II 2018/19, 35 074, 3, p. 134– Schrappen: Kamerstukken II 2018/19, 35 074, 38, p. 1

#5 - Platformeconomie: kansen, bescherming voor platformwerkers en discriminatie door algoritmes met Maarten Keune en Rachel Rietveld

De platformeconomie blijft groeien, maar dit geldt ook voor de (juridische) uitdagingen die dit fenomeen meebrengt: van kansen op het gebied van inclusie, innovatie en participatie, platformwerkers met weinig zekerheid en bescherming tot het gevaar van discriminerende algoritmes. Inbellers: Maarten Keune (hoogleraar sociale zekerheid en arbeidsverhoudingen UvA) en Rachel Rietveld (CEO ArbeidsmarktResearch UvA B.V. en promovendus UvA/TU Delft).
Volgorde van deze aflevering 
(0:38) - onderzoek van de Algemene Rekenkamer naar algoritmes bij de overheid
(1:25) - uitleg over wat de platformeconomie nou eigenlijk is
(3:00) - verschil tussen algoritmes en machine learning
(3:57) - Maarten Keune (hoogleraar sociale zekerheid en arbeidsverhoudingen Universiteit van Amsterdam) over de vraag of platformwerk een mogelijkheid is om goed te verdienen en vrij te leven of dat het eerder een onzeker bestaan is
(8:20) - platformwerkers als werknemers of zelfstandigen
(14:43) - Rachel Rietveld (manager/CEO bij ArbeidsmarktResearch BV en promovendus aan de UvA/TU Delft) over de juridische risico's van algoritmes bij platforms
(17:30) - discriminatie door algoritmes
(21:40) - aandacht voor
(23:02) - tip van de aflevering
Vindplaatsen
Raar verhaal– Onderzoek Algemene Rekenkamer
Deliveroo-zaken– Rb. Amsterdam 23 juni 2018, ECLI:NL:RBAMS:2018:5183.– Rb. Amsterdam 15 januari 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:198.– Hof Amsterdam 16 februari 2021, ECLI:NL:GHAMS:2021:392.Kwalificatie arbeidsovereenkomst – Artikel 7:610 BW– HR 6 november 2020, ECLI:NL:HR:2020:1746 (X/Gemeente Amsterdam).– Eindrapport Commissie-Regulering van Werk (Commissie-Borstlap)– Reactie kabinet op advies Commissie-Regulering van Werk (Commissie-Borstlap)Discriminatie – Artikel 7:646-649 BW– Algemene wet gelijke behandeling– Wet gelijke behandeling mannen en vrouwen– Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij arbeid– Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekteGraag nog even aandacht voor – C.E. Criado Perez, ‘Onzichtbare vrouwen’, Amsterdam: Prometeus 2021 (derde druk), p. 210.

#4 - De verkiezingen: minimumloon, flexwerk, de zzp’er en gendergelijkheid met Paul de Beer, Hanneke Bennaars en Imran Hyder

De standpunten uit de verkiezingsprogramma’s van de 8 grootste partijen ten aanzien van de arbeidsmarkt staan centraal: van een hoger minimumloon, het terugdringen van flex, een soepeler ontslagsysteem, meer bescherming voor de zzp’er tot gendergelijkheid. Inbellers: Paul de Beer (hoogleraar arbeidsverhoudingen UvA), Hanneke Bennaars (universitair hoofddocent UvA) en Imran Hyder (advocaat arbeidsrecht bij Stibbe en nummer 30 op de lijst bij GroenLinks voor de Tweede Kamerverkiezingen).
Volgorde van deze aflevering 
(0:40) - leraar op middelbare school die zich rechts-extremistische uitlaat op sociale media
(2:57) - adviezen Commissie-Borstlap in verkiezingsprogramma's
(3:50) - verhoging minimumloon
(6:36) - Paul de Beer (hoogleraar arbeidsverhoudingen Universiteit van Amsterdam) over of de verhoging van het minimumloon het probleem van de werkende armen kan oplossen
(10:45) - zzp'ers in de verkiezingsprogramma's
(14:43) - Imran Hyder (advocaat arbeidsrecht bij Stibbe en nummer 30 op de lijst bij GroenLinks voor de Tweede Kamerverkiezingen) over wat hij zou veranderen aan de regels op het gebied van arbeid
(16:50) - ontslagrecht in de verkiezingsprogramma's
(20:12) - Hanneke Bennaars (universitair hoofddocent Universiteit van Amsterdam) over welk advies uit de Commissie-Borstlap echt moet worden opgevolgd
(24:00) - aandacht voor
(25:13) - tip van de aflevering
Vindplaatsen 
Raar verhaal– Hof Arnhem-Leeuwarden 24 maart 2017, ECLI:NL:GHARL:2017:2509.
Commissie Regulering van Werk (Commissie-Borstlap)– Eindrapport ‘In wat voor land willen wij werken?‘
Verkiezingsprogramma’s – VVD – PVV – CDA– D66– PvdA– GroenLinks – SP – ChristenUnie 

Podcast Juridisch Geneuzel - Trailer

Het is serieus, maar eigenlijk ook weer niet. Studievrienden Hidde Bruinsma (freelancer) en Niels van der Neut (promovendus UvA) laten zien hoe recht ook leuk kan zijn. Aan de hand van sappige uitspraken worden actuele (arbeidsrechtelijke) vraagstukken op humoristische wijze besproken.